Yapay zeka, insan beynini sınırlı alanlarda yakalamak için kullanılan bilgisayarlardır. Bu durum, bilgisayar devriminin bir sonucudur; bu sayede sistemler entelektüel olarak gelişmiş, akılcı bir şekilde davranabilme ve çevreyi gerçek zamanlı olarak etkili bir şekilde yorumlayabilme becerisine sahip olmuştur. Yapay zeka, her bilim adamı ya da matematikçiyi düşünme biçiminden daha iyi performans göstermesini sağlar. Bu, uzmanlık gerektiren karmaşık aktiviteleri insan beyninin işleyişine benzetmeyi mümkün kılmıştır. Satranç oyun programı entelektüel sistemin mükemmel bir örneğidir. İnsan rakibi olarak tasarlanmış satranç motoru, insana milyonlarca hamleyi sayma yeteneğine sahiptir.
Yapay zeka, hesaplamalı ve geleneksel kategoriler kavramlarını kökten silmiştir. Bunların yerine daha entelektüel olan; Sinirsel Ağlar, Bulanık Sistemler ve Evrimsel Hesaplama gibi çeşitli gelişmiş sistemleri içerir. Yapay zeka, daha çok doğal dil işleme, örüntü tanıma ve daha fazlası gibi tipik sorunlarda kullanılır. Bu sistem tüm dünyada ‘’Yapay Beyin’’ olarak çalışmaktadır.
Yapay zekanın entelektüel kökleri ve akıllı makineler kavramı, Yunan mitolojisinde bulunabilir. Gerçekte bir dereceye kadar zeka ile davranış gösteren gerçek mekanizmalar o zamandan beri literatürde görünür. 2.Dünya Savaşı sonrasında modern bilgisayarlar kullanıma sunulduktan sonra, zor entelektüel görevleri gerçekleştiren programlar oluşturmak mümkün hale gelmiştir. İlk çalışan yapay zeka programları 1951’de Manchester Üniversitesin’den ‘’Ferranti Mark 1’’ makinesinde çalışmak üzere yazılmıştır. Sonrasında, 1980’lerde ‘’Sinirsel Ağlar’’ ilk kez Paul John Werbos tarafından, geri yayılma algoritmasıyla yaygın bir şekilde kullanılmaya başlanmıştır. Bu, yapay zekanın birçok alanında büyük başarılara ve çeşitli uygulamaların gösterilerine işaret etmiştir.
Yapay Zeka Tarihi
Yapay zekanın tanıtılması ve insan hayatına büyük ölçüde katkı sağlaması için birçok kuruluş kurulmuştur. Bunlardan en çok bilineni 1979’da kurulan Amerikan Yapay Zeka Derneği’dir. Amerikan Yapay Zeka Derneği, düşünce ve akıllı davranışın altında yatan mekanizmaların ve makinelerde bunların düzenlemelerinin bilimsel anlayışını geliştirmeye adanmış, kar amacı gütmeyen bir bilim topluluğudur. Bu dernek ayrıca yapay zeka anlayışını arttırmayı, yapay zeka uygulayıcılarının eğitim ve öğretimini geliştirmeyi, mevcut yapay zeka gelişmelerinin gelecekteki yönlerinin önemi ve potansiyeliyle ilgili araştırma planlayıcıları için rehberlik etmeyi amaçlamaktadır.
Yapay Zeka Etkilediği Alanlar
Yapay zeka; iş, oyun, meteoroloji, akademi ve tıp dünyalarında devrim yaratmıştır. Yapay zekanın bilgisayar devrimiyle birlikte ortaya çıkması, insanların yaşamını büyük derecede etkilemiştir. Farklı ihtiyaçları olan birçok kuruluş bu devrimden yararlanmıştır. Örneğin ülkelerin orduları, erişilmesi zor olan ve askerlerin yaşamları için tehlike yaratan uzak bölgeler için robotlar tasarlayabilmiştir. Ayrıca, yapay zekanın uygulandığı tipik problemler vardır. Bunlardan bazıları şunlardır;
- Yüz tanıma
- Optik karakter tanıma
- Doğal dil işleme
- Oyun teorisi ve stratejik planlama
- Sanal gerçeklik ve görüntü işleme
- Tercüme ve sohbet botları
Yapay zeka; az maliyet, hız, esneklik, güvenilirlik, dayanıklılık ve çoğaltılabilme gibi en temel 6 avantaj ile birlikte gelir. Az maliyet ile ilgili olarak, yapay bir istihbarat sistemi birkaç işçinin görevini yerine getirebilir ve böylece ücret maliyetlerini düşürür. Gerçek zamanlı tecrübe ve anında cevap verme yeteneğine sahiptir. Ayrıca, yapay zeka sisteminin zaman kısıtlaması ve insanlar gibi anlık duyguları yoktur. Bu sistemler, uzun süre dayanacak şekilde tasarlanmıştır. Kuruluşlar, ölen insanların aksine onları bir kez daha kullanabilirler. Başkalarının yanı sıra bilgisayarlar, performanslarını değiştirmeden akıllı telefonlar, tabletler gibi farklı cihazlara kopyalanabilirler. Bununla birlikte, değerli olan her şeyin değerini beraberinde getirdiği sınırlamalarla azalttığı açıktır. Dahili olan yetenekleri nedeniyle erişilmeleri ve işletilmeleri pahalıdır. Üstelik, insanoğlunun varlığı olmadan kullanılamazlar. Örneğin, tıp alanında kullanılmak için tasarlanan yapay bir istihbarat sistemi uçakları kontrol etmek için kullanılamaz.
Sonuç olarak; yapay zeka sistemleri, insan düşünme düzeyinin ötesinde görülen karmaşık problemlerin çözümünde faydalı araçlar olmuştur. Bununla birlikte, ‘’yapay bir insan’’ yaratma arayışının yalnızca insanın yapamayacağı bazı şeylerin olduğunun farkına vardıracaktır. Bu sistemlerin özellikleri insan zekasından alınmış olsa da, insanın kendisinden daha fazla zeka kapasitesine sahiptir . Bundan dolayı, inanılmaz bir yapay düşünme gücüne sahip ‘’yapay bir insan’’ gibi çalışır. Bu, bilgisayar devriminde sadece bir başlangıçtır. Ne olursa olsun, bilim her zaman ilerlemiş ve çeşitli sektörleri araştırmış olsa da, yapay zeka gelecekteki bilimsel çalışmalara katkıda bulunacak büyük potansiyele sahip bir sektördür.
Yapay Zeka Psikolojisi ve Yapay Zeka’nın İnsan Psikolojisine Etkisi
Yapay zeka, insan aklının karanlık yerlerine erişebilir. Bundan dolayı yapay zeka psikolojisi kapsamında; insanların zayıf yönlerini, korkularını ve sahip oldukları yanlış tutumları hatırlatır bilgisini vermek mümkündür. Yani, insan doğasının ve insan davranışlarının ne kadar kusurlu olduğunu gösterir. Dahası, insanı en çok acı veren yönleriyle vurur: savunmasız, kusurlu ve değiştirilebilir olma korkuları. Bazı insanlar, çoğu zaman yapay zekanın gelecekte tamamen insanların yerini alacağını düşünür. Bu da onlarda korku ve nefret duygularını kabartır. Yani başka bir deyişle, ‘’başka bir türün yerini alma korkusu’’. Fakat, insan olmadan yapay zeka var olamaz. Bu gerçeği her insan bilir ama teknolojinin hızla ilerlemesi ve yapay zekanın insan hayatında çokça yer almaya başlaması insanları az da olsa tedirginleştirir
Kaynakça ve İleri Okuma:
- Artificial Intelligence, Earthnerds
- Artificial Intelligence, UKESSAYS
- Artificial Intelligence, Troy M. Miller
Yazar: Nevra Su SÜRME
güzel bir yazı olmuş
psikoloji konusunda böyle yazıların çevrilip yayınlanması oldukça anlamlı
gündemde yer alan konulara ilişkin daha farklı yazılarda görüşmek üzere
Çok aydınlatıcı bir yazı olmuş elinize sağlık, ülkenin sizin gibi geleceği parlak gençlere ihtiyacı var
Teknolojik gelişmeler ilerledikçe çeşitli meslek alanlarındaki insanların işlerinin baltalanacağı düşünülüyor bir nevi az laf çok iş diye değil de az maliyet çok iş diyerekten patronlar teknolojik ilerlemeleri takip etmek zorunda kalıyor. Başarılı bir yazı tebrik ederim devamını getirmeni diliyorum.